Trịnh Yến Nhi Cây chay có tên khoa học là Artocapus Tonkinensis. Cây chây thuộc họ Moraceae( dâu tằm). Cây chay là loài cây trồng phổ biến ở miền quê Việt Nam ta từ xưa đến nay nhưng những loại cây khác như: Cây mít, cây xoài…. Cây chay du nhập và được trồng nhiều tại miền quê Bắc Bộ. Cây sau đó phần bố và phát triển rộng rãi tại nhiều nơi trên lãnh thổ Việt Nam, đặc biệt là miền Bắc Việt Nam, cây ưa vùng khí hậu tại đất nước ta, cây sinh trưởng và phát triển rất tốt. Cây chay ngày nay không chỉ biết đến ở vùng nông thôn Việt, cây còn được biết đến là một loại cây cảnh, cây bosai. Cây trồng phổ biến tại khu đô thị, khu chung cư, khu du lịch sinh thái, công viên…..cây chay có nhiều ứng dụng khác nhau trong đời sống.
Cây chay là loài cây thân gỗ. Thân cây to tròn, thân cây phân nhánh nhiều tạo ra bóng mát lớn, đường kính thân to khoảng 70cm đến 1m. Thân cây có lớp vỏ dầy và nhẵn. Tán cây chay xòe rộng tạo ra độ che phủ lớn, tạo ra bóng mát lớn trong thiên nhiên. Cành cây cũng tròn và có lớp vỏ nhẵn. Cây chay có rất nhiều nhựa, nhiều nhất là ở trong những cành non. Lá cây chay có phiến là mỏng, bên trong lá chứa nhiều nhựa. Lá cây có cỡ lá trung bình, hình bầu dục, dài khoảng 10cm,rộng 5cm giữa và thuôn nhọn ra hai đầu. Lá có độ nhám nhất định. Hoa chay thường ra ở nách lá, Hoa chay là những hoa đơn, có dạng nhỏ gồm phần cuống hoa dài khoảng 3cm đến 5cm. Trên đỉnh có những bông hoa màu trắng nhỏ. Quả chay non có màu xanh, vỏ nhẵn, bên ngoài có lớp lông trắng mịn. Quả chay có nhiều hình dạng khác nhau. Những quả chay có đường kính trung bình 5cm. Quả chay khi chín có màu vàng, bên trong có lớp thịt dày màu vàng.
Với vẻ đẹp của sự cổ kính, gần gũi với con người, mang trong mình nét đẹp dịu nhẹ cây chay được nhiều ưa chuộng để trồng làm cảnh, tạo cảnh quan xanh cho khuôn viên. Cây chay được trồng tạo bóng mát lớn, trồng trực tiếp trên đất liền hoặc trên chậu thì kích thước cây nhỏ hơn. Cây chay tạo được nhiều thế cảnh đẹp, dễ cắt tỉa làm cây bosai. Cây là một loại cây cảnh nhiều người ưa chuộng nhất. Một cây chay cảnh đẹp có thể có giá lên tới hàng chục triệu đồng đem lại lợi nhuận kinh tế lớn.
Ngoài ra cây chay còn nhiều công dụng khác. Từ một số bộ phận như quả, vỏ cây. Vỏ cây chay có vị chát, nhiều nhựa được các cụ ăn kèm với món trầu. Quả chay có vị chua dịu và hơi chát, tính bình,có tác dụng thanh nhiệt, khi chín có thể ăn trực tiếp, quả này ăn tương đối phù hợp với những ngày hè nóng lực. Quả chay có vị chua có thể dùng làm nguyên liệu cho một số món ăn bởi vị chua của nó rất đặc trưng, ví dụ như món canh chua. Quả tranh và rễ còn là một bài thuốc trong đông y. Người ta dùng quả chay để chữa phổi nóng, ho ra máu, thổ huyết, chữa xương khớp. Quả khô hay rễ khô đem sắc nước uống chữa phong tê thấp, làm chắc chân răng….
Xem chi tiết cây chay: https://caydothi.vn/cay-chay.html
Xem thêm:
